Nafn skrár:EggLax-1895-01-31
Dagsetning:A-1895-01-31
Ritunarstaður (bær):Akureyri
Ritunarstaður (Sveitarf.):
Ritunarstaður (Sýsla):Eyf.
Athugasemd:
Safn:Handritadeild Landsbókasafns Íslands
Safnmark:Lbs. 3175 4to
Nafn viðtakanda:Einar Friðgeirsson
Titill viðtakanda:prestur
Mynd:hluta myndar vantar (irr á Lbs.)

Bréfritari:Eggert Laxdal
Titill bréfritara:
Kyn:karl
Fæðingardagur:1850-02-09
Dánardagur:1923-08-01
Fæðingarstaður (bær):Akureyri
Fæðingarstaður (sveitarf.):Akureyri
Fæðingarstaður (sýsla):Eyf.
Upprunaslóðir (bær):
Upprunaslóðir (sveitarf.):
Upprunaslóðir (sýsla):
Texti bréfs

Akureyri, 31 Janúar 1895

Háæruverðugur

Herra prófastur Einar Friðgeirsson

Borg Svarað 26./? 95 Segist hætta að panta lýsið.- Segi honum frá að ég eigi 9 vetra hest

helzt til ólmur, sem eg vilji farga EF.

Ekki get jeg fullyrt að andarnefjulýsið sje óyggjandi læknismeðal við bráðapest, en það er víst að margir ætla það. Sagt er að Ari bóndi Jónsson á Þverá þykist hafa

læknað 1 kind með því, sem pest var búin að fá, og Sigurgeir bódi á Öngulstöðum á að hafa læknað kindur; hann ætla jeg beztan fjár hirðingarmann hjer í sveit.

Hvorugan þessara manna hefi jeg getað fundið síðan jeg fjekk brjef yðar og þeir því ekki að staðhæfa að þetta sje satt eða áreðanlegt. Jeg

heyri stöðugt ymsar meiningar manna um hvort lýsið dugi eða ekki, sumir trúa því en aðrir ekki; þó heyri jeg miklu fleyri vera á þeirri skaðun áður en kindin er

búin að taka veikina í sig. Jeg hefi sjálfur all mikla trú á Andarnefjulýsi og hinum miklu verkunum þess- Hjer á Akureyri lagðist maður fyrir 2 árum síðan í garnaflækju.

Læknirinn hjer reyndi til við hann

Það sem hann gat, en alt árangurslaust. Maðurinn var aðfram kominn og læknirinn sagði að hann mundi varla lifa sólarhring lengur, því saurinn var farinn að

ganga upp úr honum, þá kom ráðlegging frá Ásgeir læknir Blöndal að reynandi væri að gefa honum Andarnefjulýsi og hreyf það svo að kalla strags, manninum

fór þegar að lina við fyrstu inngjöf, og eftir nokkrar komst lag á alt, svo að hann varð jafn góður að stuttum tíma liðnum. Þetta er áreiðanlega sönn saga. Sje nú

bráðapestin svipuð veiki og hrossasótt eins og sumir halda, finst mjer mjög sennilegt að lýsið eig við hana. Bændur hjer þykjast nefnilega hafa tekið eftir því að fje

sje hættast við veikinni þegar því er beitt á rauða jörð í frostum, og ímynda því enus gir sjeu að veikin kunni að stafa af eimkalsi

sem selji stíflur ! inníflin svo saurin smátt og smátt harðni upp og rotnun komi svo í innýflin. Margir ségjast varna veikinni með því að gefa fjenu á

morgnana dálitla tuggu af svo kraptgóðu heyi sem þeir eigi til og byrja það strags á haustin áður en frost fari að koma, þeir sem því geta viðkomið láta lýsi eða lyfur

í þetta hey, sumir gefa líka saltvatn inn

Hjer í firðinum hefir pestin ekki verið mjög skæð í vetur, nema fremst í Sauðrbæjarhreppnum, þar hefir Jóhann bóndi á Torfufelli mist einna mest, Um miðja

jólaföstu var hann búinn að missa nálægt 30 Kindur af sínum 1000, þá fjekk hann sjer lýsi (almennt þorskalýsi) og setti í hey sitt og tók þá að mestu fyrir veikina,

þó hefi jeg heyrt að hann hafi mist 3 kindur síðan Verðið á Andarnefjulýsi er hjá mjer 1/1 flaska 780 aura 1/2 flaksa 750 aur. Ef 1/1 auka er tekið

0,60 aur pitturinn og sje tunna tekin þá 750 aura -"- Lýsi það sem jeg hefi er brætti úr efstu himnunni af spikinu, sem lítur út fyrir að vera mikið fínni og feitari en

hitt af spikinu Jeg bið yður, ef að þjer hugsið til að fá eitthvað af lýsinu að láta mig vita um það, sem allra fyrst, því jeg á ekki orðið eftir nuna liðuga tunnu af því.

Svo bið jeg yður að fyrirgefa alla þá predikun sem jeg hefi um pestina haldið, sem kemur af því að jeg interresera mig tálsvert fyrir búskap

og heyri opt marga bændur vera að tala um hitt og þetta honum að víkjandi, sem

jeg set á mig, ef mjer þykir eitthvað í það varið til þess að geta gjört mig merkilegan með því, þar sem jeg get því við komið Eitt gleimdi jeg að taka fram sem

öllum Eyfirðingum ber saman um það er að góð meðferð á fjenu sje áreiðanlegasti lækininn við pestinni Jeg er lasinn í hendinni

og hlýt að tilfæra það til afsökunar fyrir frágangvinnu á þessu brjefi

Með virðing og vinsemd

Eggert.Laxdal.

Myndir:12